ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ή ΕΝ ΛΕΥΚΩ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ;

 

Αν μείνουμε πέρα από τη σύγχιση, τα εκβιαστικά διλήμματα, τα κομματικά παιχνίδια και τα τυπικά της νομοθεσίας και σταματήσουμε στην ουσία, θα βγει το συμπέρασμα ότι, για μια ακόμη φορά, η κυβέρνηση  με πρόσχημα την ικανοποίηση του αιτήματος για ένα νέο αεροδρόμιο, προσπαθεί να επιβάλλει τη γενικότερη  πολιτική της μέσω του έργου του αεροδρομίου. Την πολιτική που επικεντρώνεται στα οικονομικά μεγέθη, εις βάρος της πραγματικής ανάπτυξης του τόπου και των ανθρώπων.

Τα κρίσιμα συμπεράσματα, που με κόπο προσπαθούσαμε να βγάλουμε μελετώντας ένα μεγάλο όγκο στοιχείων σε πολύ περιορισμένο χρόνο, ολοκληρώθηκαν πλήρως μετά από την επιστολή του Υπουργού προς τη Νομαρχία Ηρακλείου που αποκλείει την περίπτωση να γίνουν γνωστοί οι όροι της Σύμβασης Παραχώρησης, επειδή αποτελούν απόρρητο στοιχείο των Τευχών του Διαγωνισμού και τις τοποθετήσεις μελετητών του έργου που διαβεβαίωσαν ότι μερικές τουλάχιστον από τις μελέτες που ζητούμε έχουν εκπονηθεί, χωρίς ωστόσο να έχουν αποσταλεί. Αποδείχθηκε έτσι ότι πρακτικά το Υπουργείο αρνείται να δώσει τα στοιχεία εκείνα που θα έκαναν ξεκάθαρους τους όρους του παιχνιδιού, την προοπτική της Πεδιάδας και των άμεσα θιγόμενων από το έργο και την προοπτική του χαρακτήρα του ίδιου του έργου. Αυτό πρέπει να γίνει γνωστό γιατί από τώρα και στο εξής κανείς δε νομιμοποιείται να λέει ότι δεν γνωρίζει.

Τα έργα υποδομής δεν είναι αυτοσκοπός. Σχεδιάζονται για να υπηρετούν τομείς της οικονομίας και της παραγωγής και αυτό επιτυγχάνεται αν σχεδιαστούν με τρόπο που αυτό να διασφαλίζεται. Στην περίπτωσή μας, ο υπουργός βιάζεται να εγκρίνει μία Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που σκοπίμως δε δεσμεύεται σε περισσότερα ζητήματα από αυτά που περιλαμβάνει και που θα λειτουργήσει ως διαβατήριο για το έργο, καλύπτοντας το τυπικό της νομοθεσίας. Οι υπόλοιπες μελέτες δεν παρουσιάζονται, όπως και το Σχέδιο της Σύμβασης, ακριβώς για να μην υπάρξει δέσμευση και να διασφαλιστεί ο διαγωνισμός. Αποσαφηνίζεται λοιπόν πλήρως ότι οι δεσμεύσεις που απαιτούμε, αποτελούν για τον υπουργό μόνο διαγωνιστικά μεγέθη.

Η απαίτηση δημοσιοποίησης των όρων του παιχνιδιού δεν είναι τυπικό ζήτημα αλλά απόλυτα επιβεβλημένο, είναι ζήτημα διαφάνειας και δημοκρατίας και απαραίτητη προϋπόθεση που πρέπει να τίθεται κατά μείζονα λόγο στα έργα Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα ή Σύμβασης Παραχώρησης, έτσι ώστε να δεσμεύεται το Ελληνικό Δημόσιο και οι διαγωνιζόμενοι σε συγκεκριμένα προαπαιτούμενα που εκ των προτέρων έχει αποδειχθεί ότι υπηρετούν το επιθυμητό αποτέλεσμα, τον τόπο και τις αξίες του, το περιβάλλον και την κοινωνία.
Στην περίπτωση όμως του αεροδρομίου στο Καστέλι, η απαίτηση για ένα κρατικό αεροδρόμιο αποτελεί τη μοναδική εγγύηση για ένα ασφαλές και χαμηλού κόστους αεροδρόμιο, και μοναδική λύση για να μην αντιμετωπήσουμε σοβαρό κίνδυνο απολύτου ελέγχου του τουριστικού προϊόντος και ακραίων μονοπωλιακών φαινομένων, όπως επεσήμανε Ο.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ το 2005. Μια τέτοια λύση, εξάλλου, δεν θα σπαταλούσε άλλα 440 στρ. αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας για να εγκαταστήσει ένα χώρο εμπορικών δραστηριοτήτων μαμούθ με ότι αυτό συνεπάγεται και για την τοπική εμπορική δραστηριότητα.

Ούτε η απαίτηση για χωροταξικό σχεδιασμό είναι τυπικό ζήτημα. Ο υπουργός γνωρίζει ότι εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο έχει αναλάβει την προώθηση του έργου του αεροδρομίου και παράλληλα ότι έχει υπογράψει την αρχική απόφαση για το Ρυθμιστικό Σχέδιο του Ηρακλείου. Το Ρυθμιστικό Σχέδιο είναι το κατεξοχήν Χωροταξικό Σχέδιο που ρυθμίζει ζητήματα διαδημοτικών έργων και έργων ευρύτερης σημασίας, τα οποία στη συνέχεια περιλαμβάνονται στα Γ.Π.Σ. – ΣΧΟΟΑΠ των Δήμων. Το ΥΠΕΧΩΔΕ όχι μόνο δεν τήρησε  τις υποχρεώσεις του σε σχέση με το Ρυθμιστικό Σχέδιο αλλά παραπλανεί αναφερόμενο σε τοπικό χωροταξικό σχέδιο, που μάλιστα θα γίνει εν καιρώ, ενώ θεσμοθέτηση τέτοιου είδους σχεδίου δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία.

Ούτε η απαίτηση για καθορισμό χρήσεων γης είναι τυπικό ζήτημα. Όσο οι  χρήσεις γης δεν καθορίζονται μπορεί να συνεχίζεται το αλαλούμ του «όλα επιτρέπονται», έτσι ώστε Δημόσια και ιδιωτικά έργα να «χωροθετούνται» όπως κάθε στιγμή βολεύει και όπου ισορροπεί το παιχνίδι της αγοράς. Η λογική αυτή έχει μέχρι σήμερα βλάψει τον τόπο μας και την παραγωγική διαδικασία, με επιπτώσεις σε πολλές περιπτώσεις μη αναστρέψιμες.

Αντί να δεσμευτεί σε όλα τα παραπάνω ο υπουργός μας ζήτησε εξουσιοδότηση εν λευκώ να «φροντίσει» τον τόπο και την κοινωνία κατά την κρίση του. Η κρίση του έχει γίνει απόλυτα σαφής από την πρακτική του υπουργείου μέσα από το Εθνικό Χωροταξικό και το Ειδικό Χωροταξικό του Τουρισμού και μέσα από την προσήλωσή του στην οικονομία της αγοράς, ακόμα και τώρα που αυτή μπαίνει σε αμφισβήτηση λόγω της οικονομικής κρίσης. 
Επί σειρά ετών ασκείται ο εκβιασμός της απώλειας κοινοτικών πόρων. Σήμερα ο εκβιασμός «εξελίσσεται» σε κίνδυνο απώλειας πολιτικής βούλησης ή επενδυτικού ενδιαφέροντος. Κάποτε οι εκβιασμοί αυτοί πρέπει να σταματήσουν!
Κάποτε στην Κρήτη πρέπει να γίνουν τα έργα υποδομής που υπηρετούν αυτό που στα λόγια πολλοί υποτίθεται ότι υποστηρίζουν, ενώ την ίδια στιγμή  υποδέχονται  τους δούρειους ίππους καταστροφής του.